Kinezjologia Edukacyjna Paul'a Dennisona
Każdy nauczyciel, pedagog, wychowawca powinien posiadać szeroką wiedzę z różnych dziedzin pozornie niezwiązanych z oświatą. Z czym jest to związane? Chodzi o to, aby było mu łatwiej i aby skuteczniej wspierać ucznia z trudnościami np. w uczeniu się. Jedną z metod wspomagających rozwój człowieka jest kinezjologia - szczególnie pomocna w pracy z dziećmi z problemami szkolnymi i wadami rozwojowymi.
Kinezjologia Edukacyjna zwana Gimnastyką Mózgu (Educational Kinesiology - w skrócie Edu-K) jest metodą rozwojowej, wychowawczej i terapeutycznej pracy z ciałem i umysłem. Z greckiego "kinesis" oznacza ruch, "logos" - nauka, a więc jest to nauka o ruchu, o tym jak rozwija się dziecko i osoba dorosła, gdy wykorzystuje ruch. Metoda ta pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego, opiera się na podstawach neurofizjologii i jest metodą holistycznego wspomagania procesów uczenia się i nauczania.1
Kinezjologia Edukacyjna została została opracowana eksperymentalnie w latach 1976-1980 przez Paul'a Dennison i jego żonę Gail. Oparta jest ona na znajomości wpływu wzorców ruchu na obszary mózgu odpowiedzialne za pamięć i zdolność uczenia się. Stosowana jest zarówno w pedagogice specjalnej (dysleksja, dysgrafia, ADHD itd.) jak również w pracy z dziećmi wybitnie zdolnymi. W 1994 roku została zatwierdzona przez Narodową Fundację Uczenia w USA jak również przez Międzynarodową Fundację Kinezjologii Edukacyjnej (USA), oraz Międzynarodowy College Kinezjologii ze Szwajcarii.
Paul Dennison opracował metodę mającą na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania. Lewa półkula mózgu odpowiada za mowę, myślenie logiczne, liczenie, zdolności matematyczne i szeregowanie. Prawa natomiast jest odpowiedzialna za działania twórcze - rytm, muzykę, rymy, obrazy i wyobraźnię.2 Dzięki harmonijnej współpracy obu półkul mózgowych człowiek z łatwością przyswaja sobie nową wiedzę i umiejętności. Brak równowagi między pracą obu półkul mózgowych zdaniem Dennisona, prowadzi do powstawania różnego rodzaju zakłóceń. Dziecko może mieć problemy np.: w nauce czytania i pisania, z koncentracją uwagi, wyrażaniem własnych emocji.
Paul Dennison twierdzi, że powstałe zaburzenia ("blokady") można zlikwidować właśnie poprzez ruch. Proponuje on ćwiczenia bardzo łatwe i bezpieczne, które prowadzą do integracji obu półkul mózgu. Oprócz ćwiczeń, ważnym elementem terapii metodą Dennisona jest picie niegazowanej wody, która istotnie wpływa na uzyskiwane efekty. Dzieje się tak, ponieważ woda zapewnia optymalny transport tlenu dla układu nerwowego i stymuluje budowanie połączeń między komórkami nerwowymi. Ma więc znaczenie dla (...) właściwej koordynacji ruchów i myśli.3 Gimnastykę mózgu powinni stosować właściwie wszyscy, gdyż daje ona harmonijną współpracę między lewą i prawą półkulą mózgową. Szczególne jednak znaczenie posiada dla tych, u których współdziałanie obu półkul mózgowych jest zakłócone lub niepełne, czyli u dyslektyków, dysortografików, dzieci nadpobudliwych mających problemy z uczeniem się. Ćwiczenia opracowane przez Dennisona usprawniają czytanie, pisanie, myślenie abstrakcyjne oraz analizę i syntezę wzrokową, słuchową, koordynację ruchową, pamięć, koncentrację. Integrują pracę lewej i prawej półkuli mózgowej.
Człowiek XXI wieku musi posiadać nieco inne umiejętności niż te, których wymagano kilkanaście, czy kilkadziesiąt lat temu. Świat poszedł naprzód. Obecnie spotykamy się na co dzień z szybkim przepływem informacji, który wprowadza w życie dezintegrację. Dlatego też oprócz podstawowych umiejętności szkolnych potrzebne są człowiekowi takie zdolności, które pomogą mu dobrze funkcjonować we współczesnym świecie. W obecnym czasie konieczne jest, aby we wszystkim co robimy być maksymalnie wydajnym i doskonałym. Potrzebna jest nam praca całego mózgu. Im więcej używamy obu półkul mózgowych, tym inteligentniej funkcjonujemy.
Przypisy:
- Kuryła Krystyna : ,,Gimnastyka mózgu'' i doskonalenie umysłu, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2001, nr 10, s. 39-42
- Bartska Justyna : Gimnastyka mózgu, Edukacja i Dialog. - 2004, nr 4, s. 21-26
- Malinowska Sylwia : Kinezjologia edukacyjna, Życie Szkoły. - 2007, nr 9, s. 42-46